امروزه، گستردگی کاربرد ساندویچ پانل بهگونهای است که تمامی بخشهای صنعتی و غیرصنعتی ساختوساز را به نحوی جامع فراگرفته است. این محصولات پیشساخته، بهعنوان نوعی عایق چندلایه و با دولایه فلزی از آلیاژهایی همچون گالوانیزه و آلوزینک ساخته میشوند. علاوه بر این، یکلایه میانی از فومهای عایق نیز دارند که موجب مقاومت در برابر عوامل مختلفی چون رطوبت، دما، اشعه ماورا بنفش، ضربه، حرارت و غیره میشوند.
کاربرد گسترده ساندویچ پانلها به دلیل ترکیب منحصربهفرد این ویژگیها به وجود آمده و باعث شده که بهعنوان جایگزینی ایمن و اقتصادی برای مصالح ساختمانی سنتی و قدیمی شناخته شوند. این لایههای عایق به دلیل وزن سبک و نصب آسان، با صرف انرژی کم انسانی و مکانیکی، بهسرعت میتوانند انواع سازهها را در مدتزمان کوتاهی اجرا کنند.
ساندویچ پانل چیست؟
ساندویچ پنل، یک ترکیب سهلایه است که در وسط دارای یک هسته، و دولایه ورق فلزی اطراف آن قرار میگیرند. این ترکیب برای پوششدهی در ساختمانسازی به کار میرود و به علت ویژگیهای خاص خود به نام “ساندویچ پنل” شناخته میشود. لایه میانی، یک ماده سبک و عایق است که توسط دو ورق فلزی مثل ورق گالوانیزه در کنارهها پوشش داده میشود. در حقیقت، لایه بیرونی باید مادهای محکم و سخت باشد. بعضی اوقات، این ساندویچ پنلها با نامهای دیگری مثل “پانلهای کامپوزیت” یا “پانلهای عایق بندی ساختاری” نیز شناخته میشوند.
کاربرد ساندویچ پانل
همانطور که اشاره کردیم، ساندویچ پنل یک ساختار سهلایه است که در نواحی مختلف ساختمانی کاربرد دارد. این محصول به دو نوع ساندویچ پانل دیواری و ساندویچ پانل سقفی تقسیم میشود و به دلیل کیفیت بالا و عایق قوی خود، در صنعت ساختمانسازی بسیار پرکاربرد است. همچنین مقاومت آن در برابر خوردگی و زنگزدگی، از آن یک محصول بسیار مورداستفاده در صنعت ساختمانسازی ایجاد کرده است. وزن سبک این محصول باعث شده تا در سقف بسیاری از ساختمانها به کار گیرد. ازاینرو، در کارخانجات که به علت مصرف انواع انرژی در معرض حریق هستند، از این سازههای سهلایه در سقف استفاده میشود، زیرا این محصول مقاومت زیادی در برابر حریق دارد.
ساندویچ پانلها به طور گسترده در کانکسها نیز کاربرد دارند، به ویژه زمانی که افراد به دلیل حوادث طبیعی مانند سیل و زلزله مجبور به استفاده موقت از کانکس میشوند. با ایجاد عایق حرارتی کامل در کانکس با استفاده از ساندویچ پانل، از تغییرات دما در داخل آن جلوگیری میشود. ساندویچ پانلها همچنین در سردخانههای صنعتی و نیمه صنعتی به دلیل ویژگی عایق حرارتی خود مورداستفاده قرار میگیرند تا دما در داخل سردخانه تحت کنترل باشد. ویلاهای پیشساخته نیز به طور گسترده از این پانلها برای ساختمانگرایی استفاده میکنند، زیرا نصب و استفاده از آنها بسیار ساده است. حتی در صنایع دفاعی نیز از ساندویچ پانل به علت مقاومت آن در برابر خوردگی و زنگزدگی و همچنین وزن سبک آن بهرهبرداری میشود. سازههای فضایی، سالنها و انبارها نیز از ساندویچ پانل ساخته میشوند و در بیمارستانها به منظور حفظ دمای مطلوب داخل فضاهای بیمارستان نیز از این محصولات استفاده میشود.
انواع ساندویچ پانل
ساندویچ پنل بهعنوان یک متریال مقاوم، معمولاً برای ساخت جدارههای داخلی و خارجی سازهها به کار میرود و به طور واضح بهعنوان جایگزینی برای آجر، سنگ، و بلوکهای سفالی در نظر گرفته میشود. در برخی کاربریهای خاص مانند سردخانه و اتاق تمیز، برای اجرای جدارهها باید از انواع خاصی از پانلها که به این منظور طراحی شدهاند، استفاده کرد. بااینحال، پانلهای معمولاً برای پوشش سطوح ساختمانها با کاربریهای رایج به دو نوع اصلی تقسیم میشوند:
ساندویچ پانل دیواری
ساندویچ پانل سقفی
دیوارها (جدارههای عمودی) و سقفها (جدارههای مورب) طبیعتاً با شرایط محیطی و نیروهای وارده متفاوتی روبرو میشوند، به همین دلیل تولیدکنندگان پانل دیواری و پانل سقفی را با طراحیهای مختلف ارائه میدهند. جنس ورق و نوع فوم در هر دو نوع مشابه است، اما این دو متریال از برخی جهات متفاوتی از یکدیگر باز میآیند. اصلیترین تفاوت بین آنها، سطح مقطع پنل و در واقع شکل ورق است. به عبارت دیگر، ورق یک سمت در پانل سقفی دارای برآمدگیهای با فرم مشخص است.
ساندویچ پانل دیواری چیست؟
ساندویچ پانل دیواری یک محصول کاربردی است که بهعنوان لایههای دیوارهها در ساختمانها استفاده میشود. یکی از مصارف پرکاربرد این پانلها در دیوارههای سولههای تولیدی و کارخانجات مشاهده میشود. این محصول از نظر نصب و مونتاژ بسیار سریع و آسان است. علاوه بر کارخانجات، ساندویچ پانل دیواری را در دیوارههای سالنها، انبارها، مغازهها، هایپرمارکتها، گاراژها، سردخانههای میوه و گوشت، غرفهها و سالنهای پرورش مرغ و بسیاری دیگر از مکانها مشاهده میکنید. دلیل اصلی استفاده فراوان از این محصول در محیطهای کاری با خطرات بالا و مقاومت آن در برابر خوردگی است. به علاوه، این محصول میتواند جلوی نفوذ حشرات مخرب را نیز بگیرد.
ساندویچ پانلهای دیواری به چهار نوع اصلی تقسیم میشوند: ساده، دارای حالت نر و ماده، پیچ مخفی و قفلدار. تفاوت اصلی میان آنها در روش نصب آنها است. ساندویچ پانل دیواری ساده طراحی خاص یا منحصر به فردی ندارد. اما ساندویچ پانل دارای حالت نر و ماده بر اساس نر و مادگی ساخته میشود و لایه عایق آن از جنس فوم پلییورتان است. مادهی خارجی این نوع پانل ممکن است از هر نوع متریال باشد. معمولاً در ساخت سولهها به دلیل مقاومت، از این نوع پانل نر و ماده استفاده میشود. ساندویچ پانلهای پیچ مخفی در انواع سقفی و دیواری تولید میشوند، اما نوع دیواری آن بسیار متداولتر است.
ساندویچ پانل سقفی چیست؟
ساندویچ پانل سقفی از جمله عایقهای پیشرفته با انعطافپذیری بالا و کیفیت بسیار مناسب است. یکی از مزایای اصلی استفاده از این ساختار، این است که بهصورت مستقیم بر روی آهن یا فولاد نصب میشود و در فرآیند بهکارگیری آن دیگر نیازی به استفاده از مصالح گرانقیمت نیست. ساندویچ پنل سقفی ساختاری مشابه پنلهای دیواری دارد با این تفاوت که دارای گامها و برجستگیهایی است که مقاومت آن در برابر تغییرات جوی را افزایش میدهد. این نوع پانلها معمولاً در طرحهای سینوسی، کرکرهای، ذوزنقهای و سفالی ساخته میشوند. طرحهای مختلف این پانلها به همراه شیب استاندارد، آب را به سمت ناودانی هدایت کرده و از ایجاد خرابی در سقف جلوگیری میکنند.
یک نکته مهم دیگر در مورد پانل ساندویچی سقفی این است که این ساختار دارای لایههای متعددی است و ویژگیهای مختلفی بر اساس مواد مورداستفاده در آنها دارند. به طور معمول، از ورقهای آلوزینک، گالوانیزه و یا آلومینیوم برای لایههای بیرونی ساندویچ پنل سقف استفاده میشود و لایه درونی با توجه به کاربری مورد نظر از یکی از جنسهای فوم پلییورتان، فوم پلیاستایرن، XPS ساخته میشود. تفاوت در جنس و مواد استفادهشده در لایههای مختلف ساندویچ پنل سقفی، تأثیر زیادی بر روی کیفیت، کارایی و قیمت این پانلها دارد.
انواع ساندویچ پانل از نظر جنس ماده هسته عایق
از زمان ابتدای طراحی و تولید اولین ساندویچ پنل تا به امروز، از مواد عایق متنوعی بهعنوان هسته پانل استفاده شده است. این مواد شامل پشم سنگ، پشم شیشه، پلیاستایرن و دیگران میشوند و هر کدام از آنها ویژگیها و مزایای منحصربهفردی دارند. بااینحال، بهینهترین و کارآمدترین ماده برای هسته ساندویچ پنل، پلییورتان است. پلییورتان عمدتاً در دو نوع تولید میشود و در ترکیب ساختار ساندویچ پنل به کار میرود:
فوم پلییورتان (PUR)
فوم پلیآیآر (PIR)
با توجه به خصوصیات عایقبندی برتر و قابلیت فرمگیری پلییورتان به هر شکل یا اندازهای، همچنین به دلیل کارآیی اقتصادی، دوام بالا و بهرهوری انرژی بیشتر، این فوم بهترین گزینه در میان فومهای معمولی برای تولید انواع ساندویچ پنل دیواری و سقفی است. فوم PIR همچنین مقاومت چشمگیری در برابر آتش دارد و در پروژههایی که خطر بالقوه انفجار و آتشسوزی وجود دارد یا در مناطقی با شرایط آب و هوایی مناسب برای وقوع آتشسوزی، متخصصان توصیه میکنند که از ساندویچ پنلهای دیواری و سقفی با فوم PIR استفاده شود.
انواع ساندویچ پانل از نظر جنس پوشش ورق
ورقهایی که بهعنوان لایههای جانبی در اطراف هسته ساندویچ پانل قرار میگیرند، نقش بسیار حیاتی در حفظ کارایی و تضمین دوام این نوع پانلها ایفا میکنند. این ورقها علاوه بر اینکه ساختاری کامل و مستحکم را برای انواع ساندویچ پانل فراهم میآورند، همچنین فوم عایق مرکزی را از تأثیرات محیطی حفاظت میکنند. آزمایشات دقیق و بررسیهای میدانی نشان میدهند که بهترین انتخاب برای لایه بیرونی انواع پانل سقفی و دیواری، ورق فلزی است. اصلیترین انواع ورقهای مورداستفاده در تولید ساندویچ پنل عبارتاند از:
ورق گالوانیزه
ورق آلوزینک
ورق آلومینیوم
برای شرح دقیقتر هر یک از این سه نوع ورق و مزایای آنها، نیاز به مطالبی مفصل و جداگانه داریم دارد. اما به طور خلاصه، ورق آلوزینک به دلیل مقاومت و دوام بیشتری نسبت به ورق گالوانیزه انتخابی مناسب است. به علاوه، ورق گالوانیزه بهعنوان یک انتخاب اقتصادیتر دارای قیمتی کمتری است. از سوی دیگر، ورق آلوزینک به دلیل استفاده از آلومینیوم در ترکیب آن، بسیاری از مزایای فلز آلومینیوم را دارا است، اما پانلهای دیواری و سقفی آلوزینک با قیمتی مناسبتر نسبت به پنلهای آلومینیومی برخوردارند. همانطور که اشاره کردیم، مهمترین عامل در انتخاب مواد عایق برای هسته ساندویچ پانل، فوم پلی یورتان کندسوز (PIR) و معمولی (PUR) هستند.
ابعاد ساندویچ پانل چقدر است؟
ساندویچ پانلها در ابعاد متنوعی تولید میشوند. بهعنوان مثال، ساندویچ پانل سقفی آلوزینک که از ترکیبات روی، سیلیکون و آلومینیوم ساخته میشوند، ضخامتهای مختلفی از ۴ تا ۱۰ سانتیمتر دارند. همچنین، طول این محصولات در محدوده ۲ تا ۱۲ متر و عرض آنها ۱/۱۶ متر و با ابعاد مفیدی حدود یک متر. در مورد ساندویچ پانل دیواری، ضخامت آنها معمولاً بین ۴ تا ۱۵ سانتیمتر و عرض مفید آنها یک متر است. وزن نیز بسته به متریال و ضخامت پانل متفاوت است.
ورق پلیاورتان سخت نیز دارای ضخامتی بین ۴ تا ۱۰ سانتیمتر و طول تقریبی ۱۴ متر است. عرض این ورق حدود ۱/۰۸ متر با مقدار مفید یک متر میباشد. جنس ورق فلزی آن ممکن است گالوانیزه یا آلومینیوم باشد و به صورت دورو یا تکرو تولید میشود. در مورد ساندویچ پانل دیواری، ابعاد آنها در عرض ۱/۰۳ متر و به شکل مفید یک متر و طول آنها ۱۰ متر است. ضخامت ورق در این مورد نیز در محدوده ۴ تا ۱۰ سانتیمتر در نظر گرفته شده است.
مزایای استفاده از ساندویچ پانل
تا اینجای مقاله با کاربرد و مزایای ساندویچ پانل به طور تقریبی آشنا شدیم. تکنولوژی پیشرفته در هر زمینهای هدف از تولید هزینه، زمان و انرژی کمتر، در ازای بهرهوری بهتر و بیشتر است، و استفاده از ساندویچ پانلها از این قاعده مستثنی نیست. برخی از مزایای استفاده از این صفحات پیشساخته عبارتاند از:
قیمت مقرونبهصرفه بودن نسبت به مصالح ساختمانی سنتی
اجرا و پیشبرد سریع پروژههای ساختوساز
نصب آسان و راحت بدون نیاز به بستر سازی
صرف انرژی و زمان کمتر نیروی انسانی و تجهیزات مکانیکی
عایق مناسب در برابر رطوبت و ورود و نشت آب به داخل و پی ساختمان
عایق سازی ساختمان در برابر نوسانات دمایی، حرارت، صوت و گرد و غبار
پیشگیری از ورود، لانهگزینی و تخمگذاری پرندگان و جوندگان موذی در سقف و دیوار سازهها
خاصیت آنتیباکتریال و مانع از تجمع باکتریها، قارچ و کپکها
کاهش تبادل دمایی و حفظ دمای داخلی سازه نسبت به فضای بیرونی
ضد اشتعال و دفعکننده الکتریسیته ساکن و خطرات ناشی از نوسانات جریانهای الکتریکی
تأثیر ساندویچ پانل در کاهش هزینهها
بهطورکلی، یکی از اهداف و کاربردهای اصلی ساندویچ پانل، کاهش هزینههای مختلف در ساخت سازهها است که این هزینهها تنها به جنبه اقتصادی محدود نشده زمان و انرژی را شامل میشوند. بااینحال، تفاوت در هزینه اقتصادی استفاده از ساندویچ پانل نسبت به مصالح ساختمانی قدیمی مشهود است.
البته، هزینه نهایی ساخت یک پروژه با استفاده از این صفحات پیشساخته تحتتأثیر ملاکهای متعددی قرار میگیرد. این عوامل شامل نوع پانل، متراژ موردنیاز برای هر سازه، کیفیت و برند محصول، مرکز عرضه، روش خرید، و… هستند. به همین دلیل، برآورد هزینهها در هر پروژه متغیر است.
علاوه بر جنبه اقتصادی، استفاده از پانلهای ساندویچی مزایای دیگری نیز دارد. این محصولات با کمک تعداد کمتری نیروی انسانی و تجهیزات مکانیکی پروژهها را بهسرعت به اتمام میرساند، که این موضوع هم به کاهش هزینه اقتصادی کمک میکند و هم زمان و انرژی را به حداقل میرساند.
جمعبندی
در این مقاله سعی بر آن شد تا بررسی کاملی از ساندویچ پانل، کاربرد و مزایای آن داشته باشیم. همانطور که مطالعه کردید، ساندویچ پانلها محصولات پیشساختهای هستند که جهت پوشش سازهها در پروژههای ساختوساز با سرعت و کارایی بالا مورداستفاده قرار میگیرند. این پانلها از عایقهای متنوعی با جنسهایی نظیر پلیاستایرن، پشم معدنی و…، تشکیل شده و از ورقهای آلومینیومی، فولادی و روی بهعنوان لایههای خارجی تشکیل میشوند. این پانلها به دودسته دیواری و سقفی تقسیم شده و مصارف متنوعی از جمله پوشش سقف و دیوارها را پوشش میدهند.
بدون دیدگاه